O‘zbekiston Respublikasining “Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonuni (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Axborotnomasi, 2012-y., 12-son, 333-modda), O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011-yil 23-avgustdagi PQ-1602-son “O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi
qarori va Vazirlar Mahkamasining 2005-yil 14-fevraldagi 62-son qarori bilan tasdiqlangan Vazirlar Mahkamasining
Reglamentiga (O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining qarorlari to‘plami, 2005-y., 2-son, 8-modda) muvofiq hamda davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari, mahalliy davlat hokimiyati organlari tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga kiritiladigan normativ-huquqiy hujjat loyihalarini tayyorlash, yuridik-texnik rasmiylashtirish va huquqiy ekspertizadan o‘tkazish faoliyatini yanada takomillashtirish maqsadida buyuraman:
1. Mazkur Uslubiy ko‘rsatmalar O‘zbekiston Respublikasining “Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Axborotnomasi, 2012-y., 12-son, 333-modda), “
Qonunlar loyihalarini tayyorlash va O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasiga kiritish tartibi to‘g‘risida”gi (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Axborotnomasi, 2006-yil, 10-son, 537-modda) qonunlariga, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011-yil 23-avgustdagi PQ-1602-son “O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi
qarori, Vazirlar Mahkamasining 2005-yil 14-fevraldagi 62-son qarori (O‘zbekiston Respublikasi Hukumati qarorlarining to‘plami, 2005-y., 2-son, 8-modda) bilan tasdiqlangan Vazirlar Mahkamasi
Reglamentiga (keyingi o‘rinlarda Vazirlar Mahkamasi Reglamenti deb yuritiladi) muvofiq davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari hamda mahalliy davlat hokimiyati organlari tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga kiritiladigan normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini (keyingi o‘rinlarda loyihalar deb yuritiladi) tayyorlash, yuridik-texnik jihatdan rasmiylashtirish va huquqiy ekspertizadan o‘tkazish tartibini belgilaydi.
3. Vazirlar Mahkamasining Reglamentiga muvofiq, Vazirlar Mahkamasida ko‘rib chiqish uchun masalalar Vazirlar Mahkamasi a’zolari, davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari rahbarlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashining Raisi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimlari, istisno hollarda esa ularning birinchi o‘rinbosarlari tomonidan (keyingi o‘rinlarda ishlab chiquvchilar deb yuritiladi) kiritilishi mumkin.
7. Loyihani ishlab chiquvchi organ, ishlab chiqilayotgan loyihaning turini belgilashi lozim. Bunda, normativ-huquqiy hujjatni qabul qiladigan organ vakolati va O‘zbekiston Respublikasining “Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonuni 8,
10 va
11-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi to‘g‘risida”gi
Qonuni (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 2003-y., 9-10-son, 138-modda), O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005-yil 4-fevraldagi F-2118-son “O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlarini tayyorlash, ko‘rib chiqish va imzolash tartibi to‘g‘risida”gi
farmoyishi talablariga e’tibor qaratish lozim.
39. Loyihaga nizomlar, qoidalar, reglamentlar, talablar, turli xil ro‘yxatlar, jadvallar, grafiklar, tariflar, xaritalar, sxemalar, tuzilmalar, hujjatlarning, blankalarning namunalari, shuningdek tavsiyaviy xususiyatdagi hujjatlar (namunaviy nizomlar, ustavlar, shartnomalar, uslubiy tavsiyalar va boshqalar) ilova qilinishi mumkin. 40. Loyihaning qaror qismidagi bandlari (kichik bandlar, xatboshilar) bilan mazkur Uslubiy ko‘rsatmalarning 39-bandida ko‘rsatilgan hujjatlarni tasdiqlash yoki ma’qullash nazarda tutilgan bo‘lsa, loyihaning tegishli tuzilmaviy birligi va u tomonidan tasdiqlanayotgan (ma’qullanayotgan) hujjatning nomi bir-biriga mos ravishda bayon etilishi lozim.
56. MazkurUslubiy ko‘rsatmalarning 55-bandi ikkinchi xatboshisida nazarda tutilgan normativ-huquqiy hujjatlarga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish, shuningdek o‘z kuchini yo‘qotgan deb topish to‘g‘risidagi loyiha, topshiriq berilgan organ tomonidan tayyorlanadi.
kichik bandlar, bandlar, paragraflar, boblar, kichik bo‘limlar, bo‘limlar, ilovalarni o‘z kuchini yo‘qotgan deb topish yoki raqamlar, so‘zlar, jumlalar, grafalar, bloklar, pozitsiyalar va xatboshilarni chiqarib tashlash; xatboshilar, kichik bandlar, bandlar, paragraflar, boblar, kichik bo‘limlar, bo‘limlar, ilovalarni, shuningdek paragraflar, boblar, kichik bo‘limlar, bo‘limlar, ilovalar va normativ-huquqiy hujjatlarning nomlarini yangi tahrirda bayon qilish. 82. Loyiha ishlab chiquvchining birinchi rahbari tomonidan imzolanishidan oldin uning yuridik xizmati tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga va qonunlariga, boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga, qonunchilik texnikasi qoidalariga muvofiqligi, shuningdek havolaki normalarni qo‘llashning asoslanganligi va maqsadga muvofiqligi bo‘yicha huquqiy ekspertizadan o‘tkaziladi.
loyihalarning O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlariga, boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga, qonunchilik texnikasi qoidalariga muvofiqligi, shuningdek havolaki normalar qo‘llanilishining asosliligi hamda maqsadga muvofiqligini aniqlash maqsadida ularning huquqiy ekspertizasini o‘tkazadi;
loyihaga mazkur Uslubiy ko‘rsatmalarning 110-bandida ko‘rsatilgan hujjatlar ilova qilinmagan taqdirda.
Taklif va mulohazalar mavjud bo‘lgan taqdirda loyiha taklif va mulohazalar bilan imzolanadi, mazkur Uslubiy ko‘rsatmalarning 115-bandida ko‘rsatilgan hollar bundan mustasno. Taklif va mulohazalar bilan imzolash mazkur Uslubiy ko‘rsatmalarning
95-bandida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
|
| NAMUNA |
|
| “TASDIQLAYMAN”
(ishlab chiquvchi rahbarining lavozimi) (imzo)
__________________ (ishlab chiquvchi rahbarining F.I.O.) 20__ yil “____” ____________ |
|
“________________________________________”gi Qonun loyihasini ishlab chiqish REJA-GRAFIGI |
|
T/r | Chora-tadbirlar | Ijro muddati | Mas’ul ijrochilar |
|
1. | Vazirlik, idora va boshqa tashkilotlarga qonun loyihasini ishlab chiqish bo‘yicha ishchi guruhiga kiritish uchun nomzodlar taqdim etish to‘g‘risida xat yuborish (zarurat bo‘lganda). | 20__ yil ___ _______ | Ishlab chiquvchining rahbariyati |
|
2. | Ishchi guruhini tuzish bo‘yicha ishlab chiquvchi birinchi rahbarining buyrug‘ini qabul qilish (“Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 19-moddasi). | 20__ yil ___ _______ | Ishlab chiquvchining rahbari |
|
3. | Vazirlik, idora va boshqa tashkilotlarga ishchi guruhining birinchi yig‘ilishini o‘tkazish to‘g‘risida xat yuborish (zarurat bo‘lganda). Ishchi guruhining birinchi yig‘ilishini o‘tkazish (ishni tashkillashtirish va rejalashtirish, vazifalarni taqsimlash va boshq.) | 20__ yil ___ _______ | Ishlab chiquvchining rahbariyati |
|
4. | Qonun hujjatlarining holatini, qonun loyihasini tartibga solish predmeti bo‘yicha qo‘llanilish amaliyotini o‘rganish. Ijtimoiy munosabatlarning muayyan sohasini huquqiy jihatdan tartibga solishga salbiy ta’sir ko‘rsatayotgan nuqsonlar va ziddiyatlarni, shuningdek huquqiy jihatdan tartibga solishga bo‘lgan ijtimoiy ehtiyojni, qonun hujjatlarining samaradorligiga ta’sir etuvchi sabablar hamda sharoitlarni aniqlash. Xalqaro huquqning umum e’tirof etilgan prinsiplari va normalarini, shuningdek huquqiy jihatdan tartibga solish borasida boshqa davlatlar tajribasini o‘rganish (“Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 20-moddasi). | 20__ yil ___ _______ | F.I.O. |
|
5. | Tayyorlangan ma’lumotlar asosida qonun loyihasining konsepsiyasini ishlab chiqish va uni ishlab chiquvchining rahbari tomonidan ma’qullash (mazkur Uslubiy ko‘rsatmalarning 15 — 17-bandlari). | 20__ yil ___ _______ | F.I.O. |
|
6. | a) qonun loyihasi; b) qonun loyihasiga boshqa zarur ma’lumotlar: tushuntirish xati; xalqaro hujjatlarning tegishli qoidalari va chet el mamlakatlari qonun hujjatlarini, tegishli xalqaro tajribani O‘zbekiston Respublikasi sharoitida qo‘llash maqbulligi to‘g‘risidagi asosli takliflarni ketma-ketlik tartibida ko‘rsatgan holda qiyosiy jadval; taqqoslash jadvali — qonun hujjatlariga yoki ularning qismlariga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish yoxud ularni yoki ularning qismlarini o‘z kuchini yo‘qotgan deb topish nazarda tutilgan qonun loyihasi uchun; moddiy xarajatlar talab qilinadigan qonunlar loyihalari uchun moliyaviy-iqtisodiy asoslarni ishlab chiqish (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Kengashi va O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati Kengashining 2015-yil 15-sentabrdagi 220–III/KQ-41–III-son Qo‘shma qarori bilan tasdiqlangan Qonun loyihasi tayyorlanayotganda xalqaro hujjatlar va xorijiy mamlakatlar qonun hujjatlari qoidalarining qiyosiy tahlilini o‘tkazish uslubiyoti, mazkur Uslubiy ko‘rsatmalarning 8-bandi). | 20__ yil ___ _______ | F.I.O. |
|
7. | Qonun loyihasini iqtisodiy, moliyaviy, ilmiy va boshqa turdagi ekspertizalardan o‘tkazish (“Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 21-moddasi). Qonun loyihasini huquqiy ekspertizadan o‘tkazish (“Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 22-moddasi). | 20__ yil ___ _______ | F.I.O. Ishlab chiquvchining yuridik xizmati |
|
8. | Qonun loyihasini va u bo‘yicha ma’lumotlarni manfaatdor vazirlik, idora va boshqa tashkilotlarga dastlabki kelishish uchun yuborish (“Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 22-moddasiga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi qonun loyihasining huquqiy ekspertizasini boshqa turdagi ekspertizalar o‘tkazilganidan keyin amalga oshiradi). | 20__ yil ___ _______ | F.I.O. |
|
9. | Qonun loyihasini jamoatchilik va mutaxassislar muhokamasidan (seminarlar, davra suhbatlari) o‘tkazish (“Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 20-moddasi). | 20__ yil ___ _______ | F.I.O. |
|
10. | Qonun loyihasi va u bo‘yicha ma’lumotlarni: ishlab chiquvchining rasmiy veb-saytiga joylashtirish. Bunda qonun loyihasining matni va u bo‘yicha ma’lumotlar bilan tanishish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratish, teskari aloqa mexanizmlarni o‘rnatish; agar ishlab chiqilayotgan qonun loyihasi tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishga to‘sqinlik qilayotgan bo‘lsa — O‘zbekiston Respublikasining Interaktiv davlat xizmatlari yagona portaliga joylashtirish. | 20__ yil ___ _______ | F.I.O. |
|
11. | Qonun loyihasini yakuniy kelishish (viza qo‘yish) uchun yuborishdan oldin manfaatdor vazirlik va idoralarning mas’ul xodimlari, zarurat bo‘lganda, Vazirlar Mahkamasining tegishli axborot-tahlil departamenti mas’ul xodimi ishtirokida moddama-modda ko‘rib chiqish va muhokama qilish (O‘zbekiston Respublikasining Bosh vaziri Sh. Mirziyoyev tomonidan 2015-yil 14-dekabrda tasdiqlangan (2015-yil 17-dekabr, chiqish raqami EDO-01-12-19-20-son) Davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari, mahalliy ijroiya hokimiyati organlarining qonun ijodkorligi va qonunlar ijrosini tashkil etishdagi faoliyati bo‘yicha kengaytirilgan selektor yig‘ilishining 114-son bayoni). | 20__ yil ___ _______ | Ishchi guruhi, manfaatdor vazirlik, idora va boshqa tashkilotlar, Vazirlar Mahkamasining axborot-tahlil departamentlari |
|
12. | Qonun loyihasini va u bo‘yicha ma’lumotlarni manfaatdor vazirlik, idora va boshqa tashkilotlarga kelishish (viza qo‘yish) uchun yuborish (mazkur Uslubiy ko‘rsatmalarning 88–102-bandlari. “Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 22-moddasiga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi qonun loyihasining huquqiy ekspertizasini boshqa turdagi ekspertizalar o‘tkazilganidan keyin amalga oshiradi). | 20__ yil ___ _______ | Ishlab chiquvchining rahbariyati |
|
13. | Zarurat bo‘lganda, qonun lo�ihasini takomillashtirish, vazirlik, idora va boshqa tashkilotlarning qonun loyihasi yuzasidan e’tirozlari bo‘yicha kelishmovchiliklar jadvalini tayyorlash (mazkur Uslubiy ko‘rsatmalarning 99 va 100-bandlari). | 20__ yil ___ _______ | F.I.O. |
|
14. | Qonun loyihasi va u bo‘yicha ma’lumotlarni O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligiga huquqiy ekspertizadan o‘tkazish uchun yuborish (“Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 22-moddasi). | 20__ yil ___ _______ | Ishlab chiquvchining rahbariyati |
|
15. | Zarurat bo‘lganda, qonun loyihasini takomillashtirish, qonun loyihasi bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligining e’tirozlari yuzasidan kelishmovchiliklar jadvalini �ayyorlash (qayta ishlash) (mazkur Uslubiy ko‘rsatmalarning 99 va 100-bandlari). | 20__ yil ___ _______ | F.I.O. |
|
16. | Qonun loyihasi va u bo‘yicha ma’lumotlarni O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga kiritish (“Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 23-moddasi, Vazirlar Mahkamasining 2005-yil 14-fevraldagi 62-son qarori bilan tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Reglamentining III-bo‘limi). | 20__ yil ___ _______ | Ishlab chiquvchining rahbari |
|
| NAMUNA |
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining ayrim qarorlariga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi qarori loyihasiga TAQQOSLASh JADVALI |
Amaldagi tahrir | Taklif etilayotgan tahrir | Asoslantirish |
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999-yil 12-yanvardagi “Ijro intizomini mustahkamlash chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 12-son qarori |
3. Bosh vazir kotibiyati, axborot tahlil departamentlari va boshqa tarkibiy bo‘linmalar faoliyatini muvofiqlashtirib borishni ta’minlash, ular ishining samaradorligini oshirish va ijro intizomini mustahkamlash maqsadida Vazirlar Mahkamasi apparati tuzilmasiga Apparat Rahbari lavozimi kiritilsin. Belgilab qo‘yilsinki, Vazirlar Mahkamasi apparati Rahbari maqomiga ko‘ra Bosh vazir o‘rinbosariga tenglashtiriladi, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni bilan lavozimga tayinlanadi va lavozimidan ozod qilinadi. Belgilansinki, Bosh vazir kotibiyati, axborot-tahlil departamentlari o‘z vakolatiga kiradigan masalalar bo‘yicha — tegishli ravishda Bosh vazirga va uning o‘rinbosarlariga;tashkiliy masalalar va ijro intizomi masalalari bo‘yicha — Vazirlar Mahkamasi Apparati Rahbariga bo‘ysunadilar. Vazirlar Mahkamasi Apparati Rahbari zimmasiga: Bosh vazir kotibiyati, axborot-tahlil departamentlari va funksional bo‘limlari ishlarini muvofiqlashtirib borish; Vazirlar Mahkamasi farmoyishlari va qarorlari loyihalarini tayyorlash hamda imzolash uchun O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti kotibiyatiga va Bosh vazirga taqdim etish; Vazirlar Mahkamasi komplekslarida va apparatning tarkibiy bo‘linmalarida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari, farmoyishlari va topshiriqlarining bajarilishi bo‘yicha ijro intizomini mustahkamlash; Bosh vazir o‘rinbosarlari bilan birgalikda tegishli apparatning tarkibiy bo‘linmalariga bosh mutaxassis va yetakchi mutaxassis kadrlarni tanlash; apparat mutaxassislari va xodimlarining ish va kasb malakasi darajasini oshirish, ularni muntazam ravishda attestatsiyadan o‘tkazish masalalari yuklansin. | O‘z kuchini yo‘qotmoqda | O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008-yil 9-apreldagi PQ-834-son “O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining ijro etuvchi tuzilmasini qisman o‘zgartirish to‘g‘risida”gi qarorining 1-bandiga muvofiq, Vazirlar Mahkamasi Apparati rahbari lavozimi tugatilib, o‘rniga Vazirlar Mahkamasining Ijro etuvchi apparat boshqaruvchisi lavozimi kiritilgan. Ushbu O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti qarorining 2-bandi bilan Ijro etuvchi apparat boshqaruvchisi vakolatlari belgilangan. |
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2009-yil 15-iyuldagi 200-son qarori bilan tasdiqlangan Davlat daromadiga o‘tkaziladigan mol-mulkni olib qo‘yish, sotish yoki yo‘q qilib tashlash tartibi to‘g‘risida nizom |
4. Mol-mulkni olib qo‘yish to‘g‘risida vakolatli organ mansabdor shaxsi tomonidan protokol tuziladi, unda quyidagilar ko‘rsatilishi kerak: a) tuzilgan vaqti va joyi; b) protokolni tuzgan shaxsning lavozimi, familiyasi, ismi, otasining ismi; v) mol-mulk egasi va mol-mulk olib qo‘yilgan shaxs to‘g‘risidagi ma’lumotlar (familiyasi, ismi, otasining ismi, manzili, pasportiga oid ma’lumotlar va shu kabilar), ularni aniqlash imkoniyati bo‘lmagan hollar bundan mustasno; g) mol-mulkni olib qo‘yishda ishtirok etgan shaxslar to‘g‘risidagi ma’lumotlar, agar ular bo‘lsa; d) huquqbuzarlik sodir etilgan joy, vaqt va uning mazmuni; e) mazkur huquqbuzarlik uchun javobgarlikni nazarda tutuvchi normativ hujjat; j) huquqbuzarning tushuntirish xati; z) olib qo‘yilayotgan har bir buyumning nomi va miqdori, uning o‘ziga xos belgilari (og‘irligi, uzunligi va boshqalar);
i) olib qo‘yilayotgan mol-mulkning saqlanishi ta’minlanishi, shu jumladan ham buyumlarning o‘zini, ham ular vaqtincha saqlanayotgan joyni muhrlab qo‘yish, agar bu ishlar amalga oshirilgan bo‘lsa.
To‘ldirilmoqda
| 4. Mol-mulkni olib qo‘yish to‘g‘risida vakolatli organ mansabdor shaxsi tomonidan protokol tuziladi, unda quyidagilar ko‘rsatilishi kerak: a) tuzilgan vaqti va joyi; b) protokolni tuzgan shaxsning lavozimi, familiyasi, ismi, otasining ismi; v) mol-mulk egasi va mol-mulk olib qo‘yilgan shaxs to‘g‘risidagi ma’lumotlar (familiyasi, ismi, otasining ismi, manzili, pasportiga oid ma’lumotlar va shu kabilar), ularni aniqlash imkoniyati bo‘lmagan hollar bundan mustasno; g) mol-mulkni olib qo‘yishda ishtirok etgan shaxslar to‘g‘risidagi ma’lumotlar, agar ular bo‘lsa; d) huquqbuzarlik sodir etilgan joy, vaqt va uning mazmuni; e) mazkur huquqbuzarlik uchun javobgarlikni nazarda tutuvchi normativ hujjat; j) huquqbuzarning tushuntirish xati; z) olib qo‘yilayotgan har bir buyumning nomi va miqdori, uning o‘ziga xos belgilari (og‘irligi, uzunligi va boshqalar). Qimmatli qog‘ozlarni olib qo‘yishda olib qo‘yilgan qimmatli qog‘ozlarning umumiy miqdori, ularning turi va qimmatli qog‘ozlarning emitenti to‘g‘risidagi ma’lumotlar ko‘rsatiladi; i) olib qo‘yilayotgan mol-mulkning saqlanishi ta’minlanishi, shu jumladan ham buyumlarning o‘zini, ham ular vaqtincha saqlanayotgan joyni muhrlab qo‘yish, agar bu ishlar amalga oshirilgan bo‘lsa. Vakolatli organning mansabdor shaxsi olib qo‘yish to‘g‘risidagi protokol to‘g‘ri tuzilganligi, shuningdek unda ushbu bandda nazarda tutilgan barcha ma’lumotlar ko‘rsatilishi uchun javobgar bo‘ladi. | Qo‘shimchalar qimmatli qog‘ozlarni olib qo‘yishda va keyinchalik ularning miqdori, turlari va emitent haqidagi ma’lumotlari bo‘yicha nizolashish imkoniyati bo‘lmaganda protokolni to‘g‘ri tuzish maqsadida kiritilmoqda. Qo‘shimchalar mulkni olib qo‘yishni amalga oshiruvchi vakolatli idoralar mansabdor shaxslarining mulkni olib qo‘yish protokolini keyinchalik ularni amalga oshirish uchun to‘g‘ri va to‘liq tuzishining javobgarligini oshirish maqsadida kiritilmoqda. Shuni qayd qilib o‘tish lozimki, mulkni olib qo‘yish protokollarida barcha kerakli ma’lumotlar, shu jumladan olib qo‘yilgan mulkning sifatiga doir tavsiflar ko‘rsatilmayapti, bu esa o‘z navbatida mulkning almashinuvi yoki boshqacha tarzda o‘zgarishiga va shikastlanishi uchun sharoit yaratishga sabab bo‘lmoqda. |
6. Olib qo‘yilgan mol-mulkning iste’mol, foydalanish, qayta ishlash uchun yaroqliligini ekspertizadan o‘tkazish, shuningdek uni baholash maqsadida vakolatli organning mansabdor shaxsi uch sutka mobaynida, tez buziladigan tovarlarga nisbatan esa — bir sutka mobaynida ekspert tayinlaydi, ushbu Nizomning 8-bandi ikkinchi xatboshida nazarda tutilgan hollar bundan mustasno.
To‘ldirilmoqda
| 6. Olib qo‘yilgan mol-mulkning iste’mol, foydalanish, qayta ishlash uchun yaroqliligini eks�ertizadan o‘tkazish, shuningdek uni baholash maqsadida vakolatli organning mansabdor shaxsi uch sutka mobaynida, tez buziladigan tovarlarga nisbatan esa — bir sutka mobaynida ekspert va baholovchini tayinlaydi, ushbu Nizomning 8-bandi ikkinchi xatboshida nazarda tutilgan hollar bundan mustasno. Majburiy sertifikatlanishi kerak bo‘lgan (etil, oziq-ovqat spirti, alkogolli mahsulotlar, pivo, tamaki mahsulotlari, dori vositalari va tibbiyot buyumlari, oziq-ovqatga biologik aktiv qo‘shimchalar, oziq-ovqat qo‘shimchalari bundan mustasno) va ular bo‘yicha muvofiqlik sertifikatlari mavjud bo‘lmagan olib qo‘yilgan mahsulotlar bo‘yicha ushbu mahsulotni olib qo‘ygan vakolatli organning mansabdor shaxsi tomonidan uni sertifikatlashtirish va belgilangan tartibda muvofiqlik sertifikatini olish uchun sertifikatlashtirish organiga buyurtmanoma beriladi. Muvofiqlik sertifikatini rasmiylashtirish va berish muddati qonun hujjatlarida belgilanadi. | “Mahsulotlar va xizmatlarni sertifikatlashtirish to‘g‘risida”gi Qonunning 12-moddasiga binoan majburiy sertifikatlashtirilishi lozim bo‘lgan mahsulot agarda u sertifikatlashtirish talablariga muvofiq emasligi sababli sertifikatlashtirishdan o‘tmagan bo‘lsa sotish taqiqlanadi. Agarda majburiy sertifikatlashtirilishi lozim bo‘lgan mahsulot xavfsizlik talablariga mos kelmasa u sotilishi mumkin emas va yo‘q qilinishi lozim. Shuning uchun mulkning birxillashtirish talablariga mos kelishi predmetiga qaratilgan tekshiruv mulkning davlat hisobiga o‘tkazilishi yoki yo‘q qilinishi haqidagi savollarni hal qilishdan oldin o‘tkazilishi lozim. Bunda olib qo‘yilgan mahsulot sertifikatlashtirilishi olib boriladigan muddat qonunchilikda belgilanadi. |
24. Diniy madaniyatga tegishli buyumlar (tarixiy, badiiy, ilmiy qimmatga ega bo‘lgan, shuningdek tarkibida qimmatbaho metallar va toshlar bo‘lgan buyumlardan tashqari) diniy tashkilotlarga dalolatnoma bo‘yicha bepul beriladi. | 24. Diniy madaniyatga tegishli buyumlar (tarixiy, badiiy, ilmiy va boshqa madaniy qimmatga ega bo‘lgan, shuningdek tarkibida qimmatbaho metallar va toshlar bo‘lgan buyumlardan tashqari) keyinchalik dalolatnoma bo‘yicha diniy tashkilotlarga tekin berish uchun O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo‘yicha qo‘mitaga beriladi. | O‘zgartirishlar ko‘rsatib o‘tilgan predmetlarni keyinchalik diniy tashkilotlarga berishi uchun O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo‘yicha qo‘mitaga yo‘naltirish maqsadida kiritilmoqda. |
60. Mol-mulk qiymatining bahosi (summasi) qonun hujjatlariga muvofiq aniqlanadi. Bunda, agar sotilgan mol-mulk qiymatidan davlat organlarining maxsus hisob raqamlariga chegirishlar amalga oshirilgan bo‘lsa, u holda qiymatning tegishli summasi ushbu organlar hisobidan to‘lanadi. | 60. Mol-mulk qiymatining bahosi (summasi) qonun hujjatlariga muvofiq aniqlanadi. Chiqarib tashlanmoqda
| Qopla� proporsional olib borilishi to‘g‘risidagi norma 59-bandda nazarda tutilgan. |
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2010-yil 30-iyuldagi 163-son qarori bilan tasdiqlangan Olimpiya zaxiralari kollejlari to‘g‘risida nizom |
7. Sport zaxirasini tayyorlash olib borilayotgan sport turlari hamda olimpiya zaxiralari kolleji o‘quvchilari kontingenti olimpiya zaxiralari kolleji taqdimnomasiga ko‘ra O‘zbekiston Respublikasi Madaniyat va sport ishlari vazirligi tomonidan tasdiqlanadi. Olimpiya zaxiralari kolleji umumiy kontingenti 600 nafar o‘quvchidan iborat etib shakllantiriladi, umumiy va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi bo‘g‘inlari bo‘yicha — 300 nafardan.
To‘ldirilmoqda
| 7. Sport zaxirasini tayyorlash olib borilayotgan sport turlari hamda olimpiya zaxiralari kolleji o‘quvchilari kontingenti olimpiya zaxiralari kolleji taqdimnomasiga ko‘ra O‘zbekiston Respublikasi Madaniyat va sport ishlari vazirligi tomonidan tasdiqlanadi. Olimpiya zaxiralari kolleji umumiy kontingenti 600 nafar o‘quvchidan iborat etib shakllantiriladi, umumiy va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi bo‘g‘inlari bo‘yicha — 300 nafardan. Toshkent shahridagi Madaniyat va sport ishlari vazirligi huzuridagi Respublika olimpiya zaxiralari kolleji umumiy kontingenti 660 nafar o‘quvchidan iborat etib shakllantiriladi, umumiy va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi bo‘g‘inlari bo‘yicha — 330 nafardan. | Toshkent shahridagi Madaniyat va sport ishlari vazirligi huzuridagi Respublika olimpiya zaxiralari kolleji umumiy kontingenti aniq bir son etib shakllantirilishini aniqlashtirish maqsadida qo‘shimcha kiritilmoqda. |
__________________________________ (ishlab chiquvchi rahbarining lavozimi)
| _______________ (imzo)
| _______________________ (F.I.O.)
|
| NAMUNA |
“Normativ-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi Qonuni loyihasi yuzasidan xalqaro hujjatlar va chet el mamlakatlari qonun hujjatlarini o‘rganish bo‘yicha QIYOSIY JADVAL* |
Xalqaro hujjatlar va chet el mamlakatlari qonun hujjatlari | Amaldagi tahrir | Taklif etilayotgan tahrir | Asoslantirish |
Germaniya Federativ Respublikasining Federal vazirliklarning Reglamenti 46-§. Loyihalarning huquqiy va tizimli ekspertizasi
(1) Loyihani Federal Hukumatga yuborishdan oldin, u Adliya vazirligiga huquqiy va tizimli ekspertizadan o‘tkazilishi uchun yuborilishi lozim.
.... |
18-modda. Normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini ekspertizadan o‘tkazish
(uchinchi qism) Huquqiy ekspertiza normativ-huquqiy hujjat loyihasini tayyorlagan organning yoki normativ-huquqiy hujjatni qabul qiladigan organning yuridik xizmati, shuningdek O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan amalga oshirilishi mumkin.
To‘ldirilmoqda
|
22-modda. Normativ-huquqiy hujjat loyihasining huquqiy ekspertizasi
(ikkinchi qism)Normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarining huquqiy ekspertizasi ishlab chiquvchining yoki normativ-huquqiy hujjatni qabul qiluvchi organning yuridik xizmati, shuningdek O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi va boshqa tashkilotlar tomonidan qonun hujjatlariga muvofiq o‘tkazilishi mumkin. Bunda O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarining huquqiy ekspertizasini boshqa turdagi ekspertizalar o‘tkazilganidan keyin amalga oshiradi.
|
Vazirlar Mahkamasining 2005-yildagi 62-son qarori bilan tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Reglamentining 28-bandiga muvofiq normativ-huquqiy hujjatlarning loyihalari Vazirlar Mahkamasiga kiritilgunga qadar ularni qabul qilish zarurligi asoslari bo‘yicha yozma mulohazalar ilova qilingan holda O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligiga xulosa berish uchun yuboriladi.
Shu bois, loyihalarning Federal Hukumatga yuborilishidan oldin Adliya vazirligiga huquqiy ekspertizadan o‘tkazish uchun yuborishga oid Germaniya qonunchiligi tajriba�ini mazkur Qonunning 22-moddasiga kiritish maqbul hisoblanadi. |
“Xitoy Xalq Respublikasining qonunchiligi to‘g‘risida”gi Xitoy Xalq Respublikasining Qonuni 58-modda. Ma’muriy-huquqiy hujjatlar loyihalari ustidan ishlash chog‘ida tegishli organlar, tashkilotlar va fuqarolarning barcha fikrlarini eshitish lozim. Fikrlarni eshitish uchun davra suhbatlari, munozaralar, konferensiyalar va boshqa shakldagi muhokamalarni o‘tkazish mumkin.
|
16-modda. Normativ-huquqiy hujjatni tayyorlashda normativ-huquqiy hujjatning qo‘llanish amaliyotini hamda jamoatchilik fikrini o‘rganish
(ikkinchi qism) Qonun loyihalari qonun hujjatlarida belgilangan tartibda umumxalq muhokamasiga qo‘yilishi mumkin. Boshqa normativ-huquqiy hujjatlarning loyihalari jamoatchilik yoki mutaxassislar muhokamasiga qo‘yilishi mumkin.
To‘ldirilmoqda
|
20-modda. Normativ-huquqiy hujjat loyihasini tayyorlashda qonun hujjatlarining holatini, qo‘llanilish amaliyotini, jamoatchilik fikrini va xalqaro tajribani o‘rganish
(ikkinchi qism) O‘zbekiston Respublikasi qonunlarining loyihalari qonunda belgilangan tartibda umumxalq muhokamasiga qo‘yilishi mumkin. Boshqa normativ-huquqiy hujjatlarning loyihalari jamoatchilik yoki mutaxassislar muhokamasiga qo‘yilishi mumkin.
Normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarining jamoatchilik muhokamasi manfaatdor davlat organlari, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari hamda boshqa tashkilotlar vakillari, olimlar va mutaxassislar ishtirokida o‘tkaziladi.
Normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarining mutaxassislar muhokamasi tegishli tarmoqlar mutaxassislari ishtirokida o‘tkaziladi. ….. |
Normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini tayyorlash sifatini ularni aholining keng qatlami vakillari, shuningdek davlat organlarining mutaxassislari hamda fuqarolar bilan keng muhokama qilish yo‘li bilan oshirish lozim.
Shu bois, qonun loyihasida normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini jamoatchilik yoki mutaxassislar muhokamasidan o‘tkazishni ochib berish to‘g‘risidagi Xitoy Xalq Respublikasining mazkur tajribasini rivojlantirish maqsadga muvofiq. Bunda muhokama shaklini uning turi ko‘p bo‘lganligi sababli qonun loyihasida ko‘rsatmaslik maqsadga muvofiq. |
* O‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritishni, shuningdek ularni (ularning qismlarini) o‘z kuchini yo‘qotgan deb topishni nazarda tutuvchi normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini tayyorlashda. |
__________________________________ (ishlab chiquvchi rahbarining lavozimi)
| _______________ (imzo)
| _______________________ (F.I.O.)
|
| NAMUNA |
“Elektron hukumat to‘g‘risida”gi Qonun loyihasi yuzasidan xalqaro hujjatlar va chet el mamlakatlari qonun hujjatlarini o‘rganish bo‘yicha QIYOSIY JADVAL* |
Xalqaro hujjatlar va chet el mamlakatlari qonun hujjatlari | Taklif etilayotgan tahrir | Asoslantirish |
“Elektron hukumat to‘g‘risida”gi Koreya Respublikasining Qonuni 5-modda. Elektron hukumat uchun o‘rta muddatli va uzoq muddatli bosh rejalarni qabul qilish
Ma’muriy ishlar uchun mas’ul har bir markaziy organ rahbari elektron hukumat uchun Milliy axborotlashtirish to‘g‘risidagi Hadli Qonunining 9-moddasiga muvofiq Axborotlashtirish milliy strategiyasi qo‘mitasi tomonidan qayta ko‘rib chiqish imkoniyatini hisobga olgan holda elektron hukumatni amalga oshirish, uning faoliyat yuritishi va rivojlanishini o‘z ichiga olgan o‘rta muddatli va uzoq muddatli bosh rejani qabul qilishi kerak.
|
16-modda. Davlat organlarining elektron hukumat sohasidagi vakolatlari
Davlat organlari o‘z vakolatlari doirasida:
....... elektron hukumat sohasidagi davlat dasturlariga va boshqa dasturlarga uzviy bog‘liq holda axborot tizimlarini, axborot resurslari va tarmoqlarini rivojlantirishning idoraviy rejalarini (dasturlarini) ishlab chiqadi; ...... | Davlat organlari tomonidan davlat xizmatlarini ko‘rsatish jarayoni muntazam hisoblanadi va ularni sifati va umuman samaradorligini takomillashtirish maqsadida doimiy monitoringni olib borishni talab qiladi. Davlat organlari tomonidan axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish tendensiyasini doimiy ravishda hisobga olishi, chuqur tahlil o‘tkazishi, shuningdek o‘z faoliyati sohasidagi elektron hukumatni takomillashtirishi zarur. Davlat organlari tomonidan ko‘rsatilayotgan xizmatlar sohasidagi elektron hukumatni rivojlantirish bo‘yicha idoraviy rejalarni qabul qilish shunday chora-tadbirlardan biri bo‘lib hisoblanadi. Shunga asosan, mazkur masala yuzasidan Koreya tajribasiga tayanish va uni qonun loyihasida aks ettirish maqsadga muvofiq. |
“Davlat xizmatlari va munitsipal xizmatlar ko‘rsatishni tashkil etish to‘g‘risida”gi Rossiya Federatsiyasining Qonuni 10-modda. Davlat xizmatlari va munitsipal xizmatlarni elektron shaklda ko‘rsatishni tashkil etish talablari.
Davlat va munitsipal xizmatlarni elektron shaklda ko‘rsatishda:
1) ariza beruvchilarga belgilangan tartibda ma’lumot taqdim qilish va ularga davlat va munitsipal xizmatlar haqidagi ma’lumotlarga kirishni ta’minlash.
...... 5) agar federal qonunlarda boshqa qoida nazarda tutilmagan bo‘lsa, taqdim etilgan davlat yoki munitsipal xizmatning natijasini ariza beruvchi tomonidan olish. ..... |
20-modda. Elektron davlat xizmatlariga doir talablar
Axborot davlat xizmatlari to‘liq va ishonchli axborotni o‘z ichiga olishi kerak.
Interaktiv davlat xizmatlari: ..... shaxsga doir ma’lumotlarga ishlov berishni nazarda tutuvchi xizmatlardan ariza beruvchilarning xavfsiz foydalanishini ta’minlashi; ..... so‘rov yuborish va elektron davlat xizmatining natijasini olish imkoniyatini ta’minlashi; ..... | O‘zbekiston Respublikasining “Axborot olish kafolatlari va erkinligi to‘g‘risida”gi Qonuniga asosan har bir fuqaroning axborot olish huquqi kafolatlanadi. Har kimning axborotni izlash, olish, tadqiq etish, uzatish va tarqatish huquqi davlat tomonidan himoya qilinadi. Axborot xavfsizligini ta’minlash elektron hukumatning prinsiplaridan biri hisoblanadi. Mazkur masalani axborot xavfsizligini ta’minlash prinsipi orqali ko‘rib chiqishda, interaktiv davlat xizmatlari ariza beruvchilarni xizmatlardan xavfsiz foydalanishni ta’minlashlarini ta’kidlash joiz. Xususan, O‘zbekiston Respublikasining “Jismoniy va yuridik shaxslar to‘g‘risida”gi Qonuniga muvofiq jismoniy va yuridik shaxslar davlat organlariga murojaat etish huquqiga egalar. Murojaatga javob davlat organining rahbari yoki vakolatli mansabdor shaxs tomonidan imzolanadi. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasining “Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining ochiqligi to‘g‘risida”gi Qonuniga ko‘ra axborotdan foydalanuvchi davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining faoliyati to‘g‘risidagi ishonchli axborotni olish va ta�qatish, davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining faoliyati to‘g‘risida axborotni olish uchun bevosita yoxud o‘z vakillari orqali so‘rov bilan murojaat etish huquqiga ega. Shunga asosan, mazkur masala yuzasidan Rossiya Federatsiyasining tajribasiga tayanish va uni qonun loyihasida aks ettirish maqsadga muvofiq. |
* Butun (yangi) normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini tayyorlashda. |
__________________________________ (ishlab chiquvchi rahbarining lavozimi)
| _______________ (imzo)
| _______________________ (F.I.O.)
|
| NAMUNA |
Vazirliklar va idoralar tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining ayrim qarorlariga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi qarori loyihasiga berilgan taklif va e’tirozlari bo‘yicha KELIShMOVChILIKLAR JADVALI |
Taklif etilayotgan tahrir | Manfaatdor organlarning taklif va e’tirozlari | Ko‘rib chiqish natijalari |
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2011-yil 5-yanvardagi 5-son qarori bilan tasdiqlangan Davlat sud-ekspertiza muassasasi yoki boshqa korxona, muassasa, tashkilot tomonidan sud ekspertizasini o‘tkazish tartibi to‘g‘risida namunaviy nizom |
O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi |
33. Ekspert xulosasida qoidabuzarlik sabablari va ularni sodir etishga imkon bergan sharoitlar, shuningdek ularni bartaraf etishning tashkiliy-texnikaviy tavsiyalari holatlari ko‘rsatilishi mumkin. | “Sud ekspertizasi to‘g‘risida”gi Qonunning 23-moddasi ikkinchi qismiga muvofiq ish uchun ahamiyatga molik bo‘lgan va sud ekspertining tashabbusiga ko‘ra aniqlangan holatlar xulosaning majburiy elementlariga daxldordir, Namunaviy reglamentning 33-bandidagi “holatlar” so‘zini chiqarib tashlash lozim deb hisoblaymiz. | Qabul qilindi. 33-band quyidagi tahrirda bayon etildi: “33. Ekspert xulosasida qoidabuzarlik sabablari va ularni sodir etishga imkon bergan sharoitlar, shuningdek ularni bartaraf etishning tashkiliy-texnikaviy tavsiyalari ko‘rsatilishi mumkin”. |
O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi |
33. Ekspert xulosasida qoidabuzarlik sabablari va ularni sodir etishga imkon bergan sharoitlar, shuningdek ularni bartaraf etishning tashkiliy-texnikaviy tavsiyalari holatlari ko‘rsatilishi mumkin. | Namunaviy nizomning 33-bandi quyidagi tahrirda bayon qilinishi taklif qilinadi: “33. Huquqbuzarlikning sodir etilishiga ko‘maklashuvchi holatlar, sabablar va sharoitlar, shuningdek ekspert xulosasida o‘z aksini topmagan holda, ularni bartaraf etish bo‘yicha tashkiliy-texnikaviy tavsiyalar ekspertning alohida ma’lumotnomasi ekspertning xulosasiga ilova qilinishi mumkin”. | Qabul qilinmadi. “Sud ekspertizasi to‘g‘risida”gi Qonunning 23-moddasida ekspert xulosasining tuzilishi tartibi belgilangan. Mazkur moddaning uchinchi qismi xulosasida huquqbuzarlik sabablari va uning sodir etilishiga imkon bergan shart-sharoitlar, shuningdek ularni bartaraf etishga doir tashkiliy-texnikaviy tavsiyalar ko‘rsatilgan bo‘lishi mumkinligi nazarda tutilgan. Shunga o‘xshash norma Jinoyat-protsessual kodeksi 184-moddasining uchinchi qismida va Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 2991-moddasida berilgan. Shu bilan birgalikda qayd qilib o‘tish lozimki, ekspertning alohida ma’lumotnomasi protsessual hujjat hisoblanmaydi, bu esa o‘z navbatida ish yuzasidan dalil bo‘lib hisoblanmasligini bildiradi. |
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2010-yil 16-dekabrdagi 300-son qarori bilan tasdiqlangan Davlat sud eksperti sifatida attestatsiyadan o‘tkazish tartibi to‘g‘risida nizom |
O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi |
18. (Birinchi xatboshi) Majlis davomida Komissiya o‘zining ko‘rib chiqishi uchun taqdim etilgan materiallarni o‘rganadi, attestatsiya qilinuvchiga sud-ekspertning faoliyatini tartibga soladigan normativ-huquqiy hujjatlar, sud ekspertizasining nazariy asoslari, aniq ekspert mutaxassisligi bo‘yicha savollarga javob berishni taklif qiladi, shundan keyin uni�g maxsus bilimlari darajasini baholaydi. | 18-band “amaliy” so‘zidan so‘ng “nazariy” so‘zlari bilan to‘ldirilsin. | Qisman qabul qilindi. Sud ekspertizasining amaliy asoslari mavjud bo‘lmaganligi sababli “nazariy asoslar” so‘zlari “nazariy asoslar va amaliy masalalar” so‘zlari bilan almashtirilgan. |
__________________________________ (ishlab chiquvchi rahbarining lavozimi)
| _______________ (imzo)
| _______________________ (F.I.O.)
|
(O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2012-y., 15-son, 173-modda; 2014-y., 14-son, 158-modda, 27-son, 332-modda, 52(I)-son, 653-modda; 2016-y., 8-son, 81-modda, 17-son, 185-modda; 2017-y., 2-son, 35-modda; Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 05.12.2019-y., 10/19/2352-7/4119-son; 27.05.2020-y., 10/20/2352-8/0674-son, 18.09.2020-y., 10/20/2352-9/1304-son; 13.02.2024-y., 10/24/3496/0121-son)